تبریزسخن_ فائزه زنجانی: مجتمع مس سونگون ورزقان یکی از مجموعه‌های ارزشمند معدنی در آذربایجان‌شرقی محسوب می‌شود که با پنج میلیارد تن ذخایر شناسایی شده و هشت تا ۹ درصد اکتشاف، یکی از بزرگترین معادن مس ایران و خاورمیانه به شمار می‌رود. حفاری‌های اکتشافی در معدن مس سونگون از سال ۱۳۶۸ آغاز شده و در حال حاضر نیز ادامه دارد.
مجتمع مس سونگون بزرگترین مجموعه معدنی شمال غرب کشور است در فاصله ۱۰۰ کیلومتری شمال شرق تبریز و ۲۵ کیلومتری شهر ورزقان و در همسایگی جمهوری های آذربایجان و ارمنستان قرار دارد که با یک میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن ذخیره شناسایی شده، بزرگ ترین معدن مس کشور است.
با توجه به گستردگی وسعت فعالیت این شرکت و قرار گرفتن معادن مس در اراضی روستایی و اطراف روستاها، رعایت الزامات زیست محیطی و جلوگیری از نشت پساب‌های صنعتی در طبیعت همچنین حفظ طبیعت منطقه، واجب‌تر از همه طرح‌ها و در واقع پیش نیاز اجرای طرح‌های توسعه‌ای در معادن این شرکت است.
مسؤولان شرکت مس سونگون مدعی هستند که تمام الزامات زیست‌محیطی در این شرکت از مرحله اکتشاف گرفته تا بهره‌برداری از معدن، به‌طور کامل رعایت می‌شود و این شرکت، میزان اثرگذاری خود در محیط زیست را به حداقل ممکن و در مواردی به پایین‌تر از حد استاندارد کاهش داده است.
این مجموعه عظیم به‌عنوان یکی از صنایع بزرگ استان گاه با برخی حواشی به‌خصوص در حوزه زیست‌محیطی روبه‌رو بوده و گاه و بی‌گاه زمزمه‌هایی از مسائل زیست‌محیطی این معدن چه به‌صورت رسمی و چه غیررسمی شنیده شده که نشان از اهمیت این موضوع در اذهان عمومی دارد.
تولید پساب طبیعی است؛ مهم رعایت یک‌سری استانداردهاست
هرچند مردم و فعالان زیست‌محیطی نظری غیر از این دارند و معتقدند که قطع درختان و تخریب طبیعت همچنین آلوده شدن برخی منابع آبی از جمله آبهای سطحی و روان، ناشی از فعالیت‌های گسترده این شرکت بوده و آنها دوست دارند اقدامات شرکت در این راستا، قابل لمس باشد و قبل از قطع درختان، درختان جدیدی کاشته شوند و پس از بهره‌برداری از معدن، تخریب‌های صورت گرفته ترمیم شود.
در این راستا، نادر مظاهری، رئیس واحد محیط‌زیست مجتمع مس سونگون در گفت‌وگو با خبرگزاری فارس، به ارائه توضیحاتی در خصوص پروژه‌های زیست‌محیطی این مجتمع پرداخته است.
مظاهری در این گفت‌وگو با اشاره به استفاده از سیستم‌های به‌روز در مجتمع مس سونگون گفت: هر صنعتی که فعالیتی داشته باشد، آلودگی‌هایی را هم به همراه دارد اما باید دانست که این صنعت در راستای توسعه پایدار فعالیت می‌کند و آنچه مهم است، درنظر گرفتن یک‌سری استانداردها برای فعالیت آن صنعت بوده که فعالیت مس سونگون نیز طبق استانداردهای تعیین شده است.
او تصریح کرد: این مجتمع به‌گونه‌ای از منابعی چون آب استفاده می‌کند که علاوه بر حفظ این منابع برای آیندگان، با رعایت یک‌سری استانداردها، مانع از آلودگی‌های زیست‌محیطی شود.
مظاهری یادآور شد: ما حتی زمانی که دستمان را با صابون می‌شوییم، در واقع پساب ایجاد می‌کنیم اما آنچه مهم است، رعایت استانداردها بوده تا این پساب موجب آلودگی محیط‌زیست نشود. پس تولید پساب و فاضلاب در این مجتمع طبیعی بوده اما آنچه اهمیت دارد، رعایت یک‌سری استانداردهاست.
چرا سدهای باطله در مس سونگون ایجاد شد؟
او با اشاره به انجام ارزیابی‌های مختلف زیست‌محیطی از این مجتمع افزود: برای دریافت وام از بانک‌های جهانی ملزم به انجام ارزیابی‌های جامع محیط زیستی به کمک یک شرکت ارزیاب انگلیسی شدیم. به‌علاوه شرکت‌های داخلی معتمد محیط زیستی نیز یک‌سری ارزیابی‌های مرتبط را انجام داده‌اند که توانسته‌ایم در این ارزیابی‌ها موفق عمل کنیم.
رئیس واحد محیط‌زیست مجتمع مس سونگون در ادامه با تشریح اقدامات مهم زیست‌محیطی در این مجتمع بیان داشت: صنعت مس یک صنعت آب بر است و با مصرف آب نیز ایجاد پساب صنعتی ناگزیر خواهد بود که در این راستا، سدهای باطله در این مجموعه ایجاد شد.
او با اشاره به توپوگرافی سخت و کوهستانی سونگون و شرایط سخت برای استقرار سد در این مجموعه یادآور شد: مطالعات مکان‌یابی سدها سال‌ها پیش انجام و نقاط ایمن بدین منظور انتخاب و کار ایجاد سدها آغاز شد.
انتقال پساب‌های صنعتی از هد ارتفاعی ۳۵۰ متری
سدهای باطله ۱۵ سال دیگر کارایی دارند
حواشی مربوط به ورود مواد آلاینده به پخیرچای ورزقان
تصفیه‌خانه جدید پیشرفته در مس سونگون احداث می‌شود
